G?RESUN RES?MLER?
CO?RAFYA MADENLER
FINDIK
K?LT?R YARBAY TOPAL OSMAN A?A
G?RESUNLU ?NL?LER
Gelenek ve G?renekler
Y?re halk? b?y?k ?ehirlere g??e ba?lad???ndan beri eski gelenekleri
az da olsa terk etme yolunu tutmu?tur. Ancak b?y?k ?o?unluk eski,
g?reneklerine ba?l?d?r. Bu gelenek ve g?renekler ?o?unlukla eski
s?ylentilere dayan?r.
Her y?l Mart ay?n?n 14' ?nde y?lba?? tutulur. O sabah erkenden kalk?l?r,
deniz veya akarsudan su alarak eve gelinir ve sa? ayak ile e?ikten
ge?ilerek eve girilir. Su evin d?rt bir taraf?na serpilir. E?er
hayvanlar varsa onlar?n ?zerine de serpilir. O g?n kimse evine u?ursuz
gelir diye misafir kabul etmez, ancak aya?? denenmi? birisi varsa o eve
?a?r?l?r. Gelen ki?i sa? aya??n? i?eriye atar yeni y?l?n?z hay?rl? olsun
mart?n?z? bozuyorum der o gece evde ?s?rgan veya pa?a pi?irilir i?ine
ye?il boncuk at?l?r. Bunlar? yerken boncuk kimin a?z?na gelirse o y?l bu
?ah?s ekine ba?lar, aile i?erisinde bol r?z?kl? kabul edilir.
Yine Mart'?n 14 ?nde g?n tutulur. Mart'?n 14'?, Mart 15'i , Nisan 16's?,
May?s v.b. aylar olarak adland?r?l?r. O g?nlerdeki havan?n durumuna g?re
o aylar?n nas?l ge?ece?i hakk?nda fikir y?r?t?l?r.
6 May?s'ta h?drellez tutulur. Bu g?n H?z?r ve ?lyas Aleyhissamlar?n bir
araya geldi?ine ve art?k k?? ay?n?n bitip g?zel g?nlerin gelece?ine
inan?l?r.
Yine ak?amdan 3-5 gen? k?zlar niyet tutarak bir g?l a?ac?n?n dibine
y?z?klerini g?merler. Sabahleyin mani okuyarak onlar? ??kar?rlar.
S?ylenen maninin manas?na g?re talihlerini denerler.
|
|
|
May?s Yedisi (Aksu ?enlikleri)
Her y?l May?s ay?n?n 7'sinde (Miladi 20 May?s) kutlan?r. 1977 y?l?na
kadar "MAYIS YED?S?" ad?yla s?rd?r?len t?renler bu tarihten sonra "AKSU
?ENL?KLER?" ad?n? alm??t?r. Daha sonra 1992 y?l? ba??nda al?nan yeni bir
kararla daha geni? kitlelerle sosyal ve k?lt?rel ili?kilerin sa?lanmas?
ve s?rd?r?lmesi ama?lanarak ad?n?n "ULUSLARARASI KARADEN?Z AKSU
FEST?VAL?" olmas? kabul edilmi?tir. Her y?l 20 May?s g?n? Giresun'un
do?usunda bulunan Aksu Deresinin deniz ile birle?ti?i yerde insanlar
toplan?rlar. ?zellikle hastalar, dertliler, ?ocu?u olmayanlar, dilekleri
olanlar Aksu Deresinin k?y?s?na giderler bir dilek dileyip yedi ?ift bir
tek ta?? suya atarlar. Aksu mahallinde yap?lan bu t?renler ?? ana
b?l?mden olu?ur.
1-SACAYAKTAN GE?ME GELENE??: Soyun s?rd?r?lmesi k?lt?r?ne
dayan?r. ?ocu?u olmayanlar dilekte bulunarak ?? kez sacayaktan ge?erler.
?? kutsal say?lan bir rakamd?r. Sacayak ana rahminin simgesidir.
2-DERE TA?LAMA GELENE??: ?lkbahar , do?an?n hayat buldu?u
mevsimdir. Do?an?n getirdi?i ya?ama zevkiyle insanlar da b?t?n
k?t?l?klerden ar?nmak gere?ini duyarlar. Aksu Deresinin denize d?k?ld???
yerde toplanan insanlar "Derdim Belam Denize" diyerek yedi ?ift bir tek
ta? atarlar. Yedi kutsall??? olan bir rakamd?r. Tek ta?, dile?in yerini
bulmas? i?in at?lan sonuncu ta?t?r.
3-ADANIN ETRAFINI DOLA?MA GELENE??: Soyun s?rd?r?lmesi inanc?yla
yap?lan sacayaktan ge?me gelene?i Ada'n?n etraf?n?n dola??lmas?yla
tamamlan?r. Ada turu Hamza Ta??'n?n ?n?nde ba?lar. Yine Hamza Ta??'n?n
?n?nde son bulur. T?renin amac?; soyun s?rd?r?lmesi, belalar?n denize
at?lmas?, d?llenmenin bu mevsimde ba?lamas? ve topra??n bereketlenmesi. |
|