İSTANBULDAKİ ANADOLU

İstanbul'da yaşayanların sadece yüzde 37'si İstanbul nüfusuna kayıtlı. Nüfusun yüzde 63'ünü Anadolu'nun diğer şehirlerinden göç edenler oluşturuyor. İstanbul'da İstanbullu olmayanların başında, 375 bin kişiyle Sivaslılar geliyor

Devlet İstatistik Enstitüsü (Türkiye İstatistik Kurumu) verilerine göre İstanbul, Türkiye ortalamasının 19 kat üzerinde bir nüfus yoğunluğuna sahip. Türkiye genel nüfusunun yüzde 15'ini, Türkiye kent nüfusunun da yüzde 23'ünü İstanbul oluştuyor. Ekim 2000'de yapılan nüfus sayımlarına göre, İstanbul nüfusu 10 milyon 18 bin. Bu nüfus içinde "İstanbul doğumlu olanlar"ın sayısı yaklaşık 3 milyon 780 bin.

İstanbul'da, köken itibarıyla illere göre nüfus dağılımı yapıldığında ilk 10 il sıralamasında Karadeniz bölgesinin öne çıktığı görülüyor. Sıralamada 375 bin kişiyle birinci sıradaki Sivas'ı, Kastamonu (263 bin), Giresun (245 bin), Ordu (244 bin), Trabzon (214 bin), Samsun (212 bin), Tokat (203 bin), Malatya (195 bin), Sinop (179 bin), Erzurum (186 bin) izliyor.

10 yılda çok şey değişti
2000 nüfus sayımı ile 1990 sayımı arasında küçük farklılıklar var. 2000'de Kars, Rize ve Erzincan'ın düştüğü listeye Samsun, Tokat ve Erzurum giriyor.

1990 sayımında İstanbul'daki nüfusun illere göre dağılımında ilk 10 şöyleydi:
Sivas (317 bin), Kastamonu (222 bin), Kars (214 bin), Giresun (210 bin), Ordu (163 bin), Trabzon (175 bin), Erzincan (150 bin), Malatya (141 bin), Sinop (135 bin), Rize (131 bin).

1990 sayımına göre İstanbul'da Şırnaklıların sayısı 1412 ile son sırada yer aldı. 10 yıl sonra bu rakam 6 bin 615'e çıktı. 2000'de listenin sonunda 3 bin 795 kişiyle Hakkâri var.

10 ilçede Sivaslılar önde
İstanbul'un 32 ilçesinin 10'unda Sivaslılar çoğunlukta. Bu ilçeler Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Gaziosmanpaşa, Kadıköy, Kağıthane, Maltepe, Sarıyer, Şişli ve Ümraniye olarak sıralanıyor.

İlçelerdeki nüfus dağılımında Sivaslılardan sonraki sıralama şöyle:
Giresunlular 5 (Beykoz, Beyoğlu, Eyüp, Tuzla, Zeytinburnu), Erzincanlılar 2 (Adalar, Kartal), Kastamonulular 2 (Fatih, Bayrampaşa), Ankaralılar 2 (Bakırköy, Beşiktaş), Ordulular 2 (Çatalca, Şile), Tokatlılar 2 (Küçükçekmece, Silivri), Erzurumlular 2 (Sultanbeyli, Pendik) Trabzonlular (Güngören), Malatyalılar (Esenler), Rizeliler (Üsküdar), Ardahanlılar (Büyükçekmece), Mardinliler (Eminönü).

Ekim 2000 nüfus sayımı kayıtları

69 milletvekilinin 14'ü İstanbullu

Nüfus yapısındaki bu durum siyasete de yansıyor. 3 Kasım 2002 genel seçimlerinde TBMM'ye İstanbul'dan 69 milletvekili girdi. 69 milletvekilinin sadece 14'ü İstanbul nüfusuna kayıtlı. İstanbul milletvekillerinden 6'sı Rizeli, 5'i Trabzonlu, 4'ü Sivaslı, 3'ü Tokatlı. İstanbul'un ikişer de Malatyalı, Tuncelili, Kastamonulu, Kayserili, Ankaralı milletvekili var. Kalan İstanbul milletvekilleri de Anadolu'nun diğer illerine teker teker dağılmışlar.

'Kentleşme var, kentlileşme yok'

Sosyolog Prof. Dr. Nur Vergin bu tabloyu şöyle değerlendirdi:
"Çıplak gözle bakıldığında İstanbul'da muazzam bir taşralaşma süreci başladığı malum. Hatta göç eden insanlar, aynı yerlere yerleşiyor, memleketliler mahalleleri oluşuyor. İstanbul'un içinde Anadolu'nun birtakım yerleşim merkezlerinin kopyaları, ikizleri oluşuyor. Ve bu insanların çoğunun İstanbul kentinin merkeziyle, ne iş, ne de sosyal yönden hiçbir alışverişi yok. Coğrafi olarak istanbul'da yaşıyorlar, ama zihnen halen İstanbul'da yaşamıyorlar. Zihnen ve kültürel olarak sosyal alışkanlıkları, bırakınız İstanbullu olmayı, bir büyük kentli alışkanlığı bile değil. Dolayısıyla Türkiye'de kentleşme var, ama kentlileşme yok.

Buna karşılık İstanbul'un yerli kültürünü özümsemişler arasında da, müthiş bir çağdaş metropol yaşam biçimine yöneliş var. Burada kentin içinde müthiş bir ikilikten, birbirinden habersiz grupların arasında sosyolojik bir duvar örülmüş bir megakentten söz ediyoruz."