Benzer jenez ve mineral parajenezli Akköy, Lahanos, Kepçelik, Harşit-Köprübaşı, Harköy, Eseli-Sadegöre polimetalik
madenlerinde iz element olarak kadmiyum (Cd) ve gümüş (Ag); Kızılkayalar bakirli pirit yatağında tellüryum
(Te) ve gümüş; İsrail pirit yatağında kobalt (Co), Harşit-Köprübaşı madeninde stronsiyum (Sr) tespit edilmiştir. Bu
elementlerin ekonomik olabilme durumları, dünya standartları göz önünde tutularak her yatak için ayrı ayrı irdelenmiştir.

Karadeniz bölgesi maden zuhurlarımızın, şimdiye kadar yapılmış olan prospeksiyon ve etütlerindeki

analizlerde, iz elementlere verilen önem, esas elementler kadar olmamıştır. Fakat bu arada,

bazı araştırmacılar—Coşkun (30), Bernaıd (8), Aslaner (6), Tugal (29) vb.—münferit zuhurlar üzerindeki

etütlerin yanısıra, zuhurun iz elementlerini de yeterince ortaya çıkartmaya çalışmışlardır.-

Giresun ili dahilindeki cevher zuhurlarının (Cu, Pb, Zn) iz elementleriyle ilgili olarak yapılmış

aşağıdaki araştırmanın gayesi, bu bölgede bilinen cevherleşmelerin hangi iz elementleri ekonomik

olarak ihtiva ettiklerini veya edebileceklerini ortaya koymak ve ilerideki araştırmacılara, zuhurlarla

ilgili değerlendirmelere faydalı olabilecek bazı veriler çıkarmak içindir.

Bu gaye için, Doğu Karadeniz bölgesinde bilinen Cu, Pb, Zn zuhurlarından, prospeksiyon

mahiyetinde birer cevher numunesi alınarak, mineralojik bünyesi tahkik edilmiş, ihtiva edeceği iz

elementler, optik spektrografik yolla araştırılmıştır. Bilâhara, elde edilen ilk değerlerin ışığı altında,

cevher zuhurlarını tam karakterize edecek şekilde numune alınarak, spektrografik detay araştırmalar

Çalışmalar sırasında analiz konusunda yardımlarını gördüğüm M.T.A. Enstitüsünden Esen

Orhon'a teşekkür ederim.

POLİMETALİK YATAKLARDAKİ İZ ELEMENTLER VE EKONOMiK ÖNEMi

Polimetalik maden yatakları, esas elementlerle (Cu-Pb-Zn) birlikte, kendi bileşimleri içerisinde,

Cd-In-Ga-Tl-Ge-Se-Te-Co vb. gibi bazı iz elementleri de ihtiva ederler (11, 17).

Bu gibi maden yataklarından alınan numunelerde yaptırılan kimyasal analizlerin yanısıra,

spektral veya X-ray metotla iz element araştırması yapılması gereklidir. İz elementlerin ekonomik

olabilme sınırları, dünya standartlarına göre Tablo l de gösterilmiştir.

İz elementlerin önemini artıran gerçek sebep, değişik özelliklerinden dolayı endüstride çeşitli

kullanılma alanının mevcut olmasından ileri gelmektedir. Bu araştırma esnasında Cd, Te, Co ın iz

elementler içerisinde ekseriyeti teşkil ettiği tespit edilmiş olduğundan, aşağıda bunların endüstride

kullanılma alanlarının belirtilmesi faydalı olacaktır.

İnceleme sahamızda, kurşun-çinko yataklarındaki kadmiyumun, sfalerit ile katı solüsyon halinde

veya sarı-yeşil bir sülfit örtü halinde (CdS) tezahür ettiği bilinmektedir. Bu tür yataklar, %0.01-02

Cd ihtiva ediyorsa, maden yatağı kadmiyumca değerlendirilecek seviyede sayılabilmektedir. %0.03-04

Kadmiyum metalinin kullanılma sahaları çok çeşitlidir. Elektrot maddesi olarak bazı aletlerde,

akümülatör sanayiinde, korozyona mukavim bazı çelik aletlerin kaplanmasında, fotoğrafçılıkta;

CdS olarak ipek, tekstil, boya sanayiinde, alaşım yapımında, nötronun absorbe etme özelliği dolayısıyle

nükleer reaksiyonun akışının idaresinde kullanılır. 1972 A.B.D. maden borsasında l Ib Cd fiyatı

2.60 $ dır (Tablo 2).

138 Ethem ACAR

Tellüryum (Te), sahamızdaki bakirli pirit yataklarında, pirit ve kalkopirit bünyelerinde bulunmaktadır.

Ayrıca polimetalik yataklarda, sfalerit strüktüründe de yer almaktadır (17). Selenyum

akımlarında spesifik direnç için kullanılan alaşımlarda, camların mavi ve kahverengi boyanmasında,

katalizör olarak tıpta, sabun ve fotoğraf sanayiinde, teyp bantlarının yapımında kullanılır. A.B.D.'nde

l Ib Te 6 $ dır (Tablo 2).

Kobalt (Co), genellikle bazı Pb-Zn parajenezler inde mevcuttur. Doğu Karadeniz'de bakirli

pirit yataklarında, pirit bünyesine bağlı olarak bulunmaktadır. Genellikle bu tip yataklarda Co

% 0.04-0.07 arasında olabilir. Kobalt, çelik endüstrisinde, mıknatıs yapımında, seramik endüstrisinde,

boya sanayiinde, ilâç sanayiinde, yüksek ısıya dayanıklı motor yapımında kullanıldığı gibi ayrıca izotopları

nükleer enerji üretiminde ve uranyum izotoplarının ayrılmasında kullanılmaktadır.

Bu maden yatağı, Giresun-Bulancak arasındaki Batlama deresinin Karadeniz'e döküldüğü

yerden 10 km güneyde, Akköy civarında bulunmaktadır (Şek. 1). 1971 yılında, bu sahanın detaylı

etüt ve sondajları METAG Müh. Ltd. Şti. tarafından yapılmıştır (12). Bu çalışmalara göre, cevherleşme

Mineral parajenezi, sfalerit-pirit-kalkopirit-galenit-tetrahedrit ve bornitten müteşekkildir.

Yapılan sondajlı aramalarla, ortalama Cu % 0.58, Zn % 3.36 tenörlü l 220 000 ton görünür bir

rezerv tespit edilmiştir (12).

1971 yılında yapılmış A-3, A-8, A-10 sondajlarının muhtelif seviyelerinden alınan numunelerde,

yaptırdığımız spektral analiz neticelerine göre, Zn % l den büyük olan cevherleşmelerin ekonomik

olabilecek derecede kadmiyum ihtiva ettiği tespit edilmiştir. Görünür rezervin çinko ortalaması

GİRESUN İLİ BAKIR-KURŞUN-ÇİNKO MADENLERİ 139

% 3.36 olduğuna göre, maden yatağının kadmiyumca zengin olabileceği ortaya çıkmaktadır. Analizi

yapılan dokuz adet numunede (Tablo 3) Zn % l in allında olan numunelerde kadmiyuma rastlanmamıştır.

Diğer altı numunede, yükselen çinko değerleriyle birlikte kadmiyum değerlerinin de yükseldiği

görülmektedir. Bu da kadmiyumun çinkoya bağlı olduğunu teyit eder. Akköy sahasında, yalnız

Cu-Zn için analizleri yapılan diğer sondaj numunelerinin de, kadmiyum için analizlerinin yapılmasının

olumlu sonuçlar vereceği belirmektedir. Bu suretle Akköy bakır-çinko maden yatağındaki kadmiyumun

rezervini ve ortalama tenorunu tespit etmek mümkün olacaktır.

Tablo 3 te verilen analiz sonuçları, gümüş miktarının düşük tenörde olduğunu göstermektedir.

Fakat bu maden yatağının ileride değerlendirilmesi esnasında gümüşten de istifade edilebileceği

Akköy madeninin değerlendirilmesi için, kadmiyum ve gümüş tenörlerinin ortaya çıkarılması

Bu maden yatağı Espiye ilçesinin 23 km güneyinde bulunmaktadır (Şek. 1). Cevherleşme, dasitik

piroklastlarla tüfitler arasında yer almaktadır. Tuğal'a göre (29) cevherleşme, yukarıdan aşağıya doğru

üç ayrı zonlaşma göstermektedir. Şöyleki:

1. zon: bornit, kalkopirit, galenit, pirit, az olarak da tennantit, markasit, altın.

140 Ethem ACAR

Masif tipteki cevherleşmenin jenezi, hidrotermal-sedimenterdir (14, 24, 29). 1971 yılında

Karadeniz Bakır İşletmeleri tarafından yaptırılan yeraltı çalışmalarıyle görünür hale getirilen Lahanos

maden yatağında, siyah cevher rezervinin ortalama Cu % 3.59, Zn % 2.39, S % 39.46 tenörlü 2312 180

ton olduğu tespit edilmiştir. Aynı rezerve 400 000 tonluk sarı cevher rezervi ilâve edilmektedir (18).

1972 yılı içerisinde açılmış galerilerin muhtelif yerlerinden, aldığımız numunelerde yaptırılan spektral

analizlerde kadmiyum ve gümüşün ekonomik limitlerin üzerinde olduğu görülmüştür (Tablo 4).

Çinko bünyesine bağlı bulunan kadmiyumun yan ürün olarak gümüş ile birlikte teknolojik proseste

değerlendirilmesi, ekonomik yönden faydalı olacaktır.

Yüksek çinko tenörlü bir numunede germanyum (Ge) ve galyum (Ga) iz elementlerine de rastlanılmıştır.

Flotasyon konsantrelerinde galyum ve germanyum miktarlarının tespiti yararlı olacaktır.

Yalnız daha önce, sondaj ve galeri numunelerinde kâfi derecede kadmiyum-germanyum ve galyum

analizlerinin yapılarak cevher kitlesi içerisindeki ortalama tenörlerinin çıkartılması gerekmektedir.

Ayrıca piritik cevherde de tellür miktarının tahkiki lüzumludur.

3. Espiye-Kızılkayalar bakirli pirit madeni

Bu maden yatağı, Espiye ilçesinin 25 km güneyinde, Lahanos madeninin 2 km SE sunda bulunmaktadır.

Cevherleşme, dasitik-andezitik piroklastlar içerisinde, stockwerk ve masif tipte teşekkül etmiş

Etibank tarafından 1972 yılında yapılan rezerv hesaplarına göre, Kızılkayalar maden yatağı

GÎRESUN İLİ BAKIR-KURŞUN-ÇİNKO MADENLERİ 141

Unan'ın (30), bu maden yatağında yaptığı mineralojik araştırmalar esnasında tellüryum ve gümüşün

mevcudiyeti tam olarak ortaya konulmuştur. Tablo 5 te, gümüş için 500 gr/ton ile 10 gr/ton

arasında değişen, tellür için ise 100 gr/ton ile 800 gr/ton arasında değişen değerler görülmektedir. Şayet

bütün sondajları kapsayan numunelerde Te ve Ag analizleri tam olarak yapılmış olsa idi, tellüryum

ve gümüş için katî değerler ve yatağın bu elementlerle ilgili ekonomik değeri ortaya çıkabilirdi.

Kızılkayalar galerisinden alınan bir numunenin spektral analizinde tellür 300 gr/ton, Ag 50

gr/ton olarak bulunmuştur. Unan da (30) raporunda, Kızılkayalar madeninin değerlendirilmesinde,

gümüş ve tellüryumun dikkate alınmasına işaret etmektedir.

Bu zuhur, Kızılkayalar madeninin 1.5 km SE sunda yer almaktadır (Şek. 1). 1971 yılında

Vujanovic tarafından yapılan mikroskopik etütlere göre, mineral parajenezi sfalerit, galenit, pirit,

tetrahedritten müteşekkildir. Cevherleşme dasitik piroklastlar içerisinde teşekkül etmiş olup, hidrotermal

(mezotermal)-sedimenter bir jeneze sahiptir (Vujanovic, 1971 M.T.A. Enstitüsü Doğu Karadeniz

Bölge Müdürlüğü Lab. no. A224, A225, A226). Etibank'ın çalışmalarına göre 200 000 ton

Bu maden yatağında, 1971 yılında, Etibank tarafından açtırılmış galeriden aldığımız ortalama

bir numunenin spektral analiz neticelerine göre tonda 320 gr kadmiyum, 100 gr da gümüş ihtiva

ettiği ortaya çıkmıştır (Tablo 6).

Her iki element için Tablo l de verilmiş olan durum ekonomik limitlerin üzerinde olup,

ileride bu sahada yapılacak detay çalışmalarda kadmiyum ve gümüşün de dikkate alınması faydalı

sonuçlar doğurabilecektir.

5. Tirebolu Harşit-Köprübaşı bakır-kurşun-çinko madeni

Bu maden yatağı, Tirebolu'nun 2 km doğusunda Harşit çayı ile sahil asfaltının kesiştiği yerden

güneye ve S W ya doğru uzanmaktadır. 1970 yılından itibaren M.T.A. Enstitüsü tarafından detaylı

etütlere başlanmış bulunmaktadır (Şek. 1).

Cevherleşme, dasitik piroklastlar içerisinde stockwerk ve masif tipte teşekkül etmiş olup,

ise kuvars ve barittir. 1972 yılına kadar M.T.A. Enstitüsünce yapılan çalışmalarla Cu-Pb-Zn toplam

tenor ortalaması % 5.20 olan 6 000 000 tonluk bir rezerv tespit edilmiştir. Halen sondaj faaliyetleri

devam eden Harşit-Köprübaşı maden rezervinin artacağı tabiîdir (3).

Maden yatağında yapılan bütün sondajlardan alınan ortalama nümunelerdeki Cu-Pb-Zn

analizlerine paralel olarak gümüş ve kadmiyum analizleri de yapılmıştır ve yapılmaktadır. Bu sebeple,

bütün rezervi kapsayan Ag ve Cd ortalamalarını tespit etmek mümkün olmuştur. Bu maden yatağının,

1971 yılı çalışmalarına göre, 3 000 000 tonluk görünür rezervindeki ortalama metal tenörleri dağılımı

Tablo 7 de verilmiştir.

(Acar & Novovic, 3)

Bu rezerv içinde, 150 ton metal Ag, 690 ton Cd metal bulunmaktadır, l ton metal Ag yaklaşık

l 000 000 TL, l ton metal Cd yaklaşık 75 000 TL olarak alınırsa, Ag ün toplam metal değeri

150 000000 TL; Cd un ise toplam metal değeri 51 750 000 TL tutmaktadır. Bu da 3 000 000 tonluk

bir Cu-Pb-Zn yatağı için, küçümsenmeyecek bir ilâve ekonomik değeri ifade etmektedir.

Son çalışmaların ışığı altında (1972 yılı sonu), Harşit-Köprübaşı madeninde galeri ve sondajlarla

tespit edilen rezerv, görünür olarak 6 000 000 tona çıkmış bulunmaktadır (3). Bu rezervin l 000 000

tonluk kısmı, zengin cevher olarak kabul edilebilir. H-l, H-4, H-8, H-12 sondajları ve 600 m lik galeri

numune alımı ile tespit edilen, zengin cevherdeki ortalama metal tenor dağılımları Tablo 8 de gösterilmektedir.

(Acar & Novovic, 3)

Bu tabloya göre, l 000 000 tonluk bir rezervde, 416 ton Ag metal, 860 ton Cd metal bulunmaktadır.

Bunların ekonomik değeri yaklaşık olarak 416 000 000 TL lık Ag, 64 500 000 TL lık Cd

GİRESUN İLİ BAKIR-KURŞUN-ÇİNKO MADENLERİ 143

Bu maden yatağı, böylece yalnız Cu-Pb-Zn için ekonomik olmakla kalmamakta, Ag ve Cd

için de ayrı bir ekonomik değer taşımaktadır.

Yapılan spektral analizlerde stronsiyumun (Sr) da mevcut olduğu ortaya çıkmıştır (Tablo 9).

Bu maden yatağında, stronsiyum gang mineralini teşkil eden barite bağlı olarak bulunmaktadır.

Bazı numunelerin mikroskopik etütlerinde, selestin (SrSO4) de tespit edilmiştir. Kanaatimizce stronsiyum

baryum ile beraber, baritoselestin (Sr,Ba) SO4 mineralini de nadir olarak teşkil edebilmektedir.

Bu sebeple, ileride kurulması düşünülen flotasyonda, cevherleşmenin gangını teşkil eden baritlerin de,

selestin bakımından değerlendirilip değerlendirilmeyeceğinin tahkiki yerinde olacaktır.

Bu maden, Harşit-Köprübaşı maden yatağından kuş uçuşu 8 km SE da yer almaktadır (Şek. 1).

tipte teşekkül etmiştir (13, 14, 22, 25, 26). Pirit-sfalerit-kalkopirit-galenit-tetrahedrit-kovellinidait

Ordu Bölge Amirliği Mineralojik Raporu. Laboratuvar no. 3561).

1959 yılındaki M.T.A. Enstitüsü çalışmalarına göre,

ortalama tenörlü 100 000 tonluk görünür-muhtemel bir rezerv tespit edilmiştir (22).

Harköy madeni galerisinden çıkarılmış takriben 200 tonluk cevher stokundan alman beş adet

numunenin spektral analiz sonuçları (Tablo 10), Cu-Pb-Zn nun yanısıra, Ag ve Cd değerlerinin de

ekonomik limitlerinin üzerinde olduğunu göstermektedir. Kadmiyum değerleri 600 gr/ton ile 3000

gr/ton arasında, gümüş değerleri ise 100 gr/ton ile 2000 gr/ton arasında bulunmaktadır.

Bu maden yatağının işletilmesinde Ag ve Cd un yan ürün olarak değerlendirilmesi mümkün

gözükmektedir. Yalnız ileride yapılacak aramalarda diğer esas metaller gibi kadmiyum ve gümüş için

de analizlerin yapılması faydalı olacaktır.

Görele'nin 28 km güneyinde, Çömlekçi ve Çanakçı dereleri arasındaki Karlıbel köyü, Maden

mahallesi civarında bulunmaktadır (Şek. 1). Yapılan çalışmalara göre, dasitik riyodasitik piroklastlar

içerisinde stockwerk ve masif tipte teşekkül etmiş hidrotermal-sedimenter jenezli bir zuhurdur

(2,20,21,25,26,31). Parajenez mineralini pirit-sfalerit-kalkopirit-galenit-tetrahedrit teşkil etmektedir.

Gang mineralleri ise kuvars-barit ve kildir. Rezervi henüz tespit edilmemiştir.

Bu sahadaki galeri paşalarından alınan beş adet cevher numunesinin yaptırılan spektral analizlerinde,

yüksek çinko ihtiva eden numunelerin kadmiyumca da zengin oldukları görülmüştür (Tablo 11).

Yüksek çinko değerleri ihtiva eden bir numunede germanyum ve galyumun da mevcudiyeti tespit

Bu maden yatağında yapılacak rezerv etütlerinde, yaptırılacak analizlerde Cd, Ag, Ge ve Ga

un aranması olumlu sonuçlar verecek yöndedir.

Bu maden yatağı, Tirebolu ilçesinin 20 km SE sunda, Kovanpınar köyü Maden mahallesi

civarında bulunmaktadır (Şek. 1).

Cevherleşme, dasitik piroklastlar içerisinde masif tipte teşekkül etmiştir; jenezinin hidrotermal-

sedimenter olduğu ileri sürülmektedir (13,15, 23, 24, 27, 32). Parajenez mineralleri olarak birinci

derecede pirit ve kalkopirit, ikinci derecede sfalerit-galenit bulunmaktadır. Yapılan galeri ve sondajlarla,

görünür rezerv olarak 143 000 ton pirit (ortalama S % 34.06 tenörlü), 44 000 ton bakır cevheri

(ortalama Cu % 2.69 tenörlü) tespit edilmiştir (10).

İsrail madenindeki galerilerden çıkarılan cevher stoklarından alınan karakteristik beş adet numunenin,

optik spektral analizlerinde kobalt (Co) için de bazı değerler elde edilmiştir (Tablo 12). Tespit

edilen kobalt, muhtemelen pirite bağlıdır. Tüm rezervi karakterize edecek şekilde bir değerlendirme

yapabilmek için, bakır ve pirit olarak yapılan ve ileride yapılacak olan analizlerin yanısıra, kobalt

analizlerinin de yapılması gereklidir.

GİRESUN İLİ BAKIR-KURŞUN-ÇİNKO MADENLERİ 145

pirit (sarı cevher) madenleri ise, Te ve Co bakımından ekonomik yönde bir değer ifade ederler. Her

iki tipteki maden yataklarının, prospeksiyon ve jeolojik etütleri ile ilgili yaptırılacak analizlerde,

Ag, Cd, Te, Co gibi iz elementlerin tespit edilmesi, teknolojik araştırmalarında ise, bu elementlerden

yan mahsul olarak faydalanmanın araştırılması, fizibilite etütlerinde, bu iz elementlerin göz önünde

l — ACAR, E. & RONÇEVIC, G. (1970): Tirebolu-Harşit-Köprübaşı baritik polimetalik zuhuru detay etüt

raporu. M.T.A. Rap. no. 4382 (yayınlanmamış), Ankara.

2 & (1971): Eseli Sadegöre sahası polimetalik yatağı 1:2000 ölçekli jeolojik harita yapımı.

M.T.A. Rap. (yayınlanmamış) Ankara.

3 E. & NOVOVİC, T. Giresun-Tirebolu-Harşit-Köprübaşı bakır-kurşun-çinko madeni jeolojik araştırma

ve ön rezerv etüt raporu. M.T.A. Rap. (yayınlanmamış), Ankara.

4 & (1972): Tirebolu-Görele arasında Kurtköy ile Bada dereleri tarafından sınırlanan sahanın

1:10 000 ölçekli jeoloji etüdü hakkında rapor. M.T.A. Maden Etüt Şb. Rap. (yayınlanmamış), Ankara.

5 — AÇIKALIN, İ. (1972): Espiye-Kızılkayalar cevher yatağının jeolojik etüdü ve yeraltı çalışması. Etibank Şantiyesi

(yayınlanmamış), Espiye.

6 — ASLANER, G. (1971): Kutonit cevherleşmesinin (Doğu Karadeniz Bölümü) mineralojik incelenmesi ve elde

edilen jenetik veriler. M.T.A. Derg. no. 77, s. 38, Ankara.

7 — AYTEKİN, Y. (1973): Karadeniz Bölgesi bakır ve bakıra bağlı kurşun-çinko potansiyeli ve bu potansiyelin verdiği

imkânlar. Mad. Müh. Odası Yayınl., cilt XII, sayı 2, Ankara.

8 — BERNARD, J. (1970): Kuzeydoğu Türkiye'nin Giresun iline bağlı Piraziz polimetalik cevher yatağının mineralojisi.

M.T.A. Derg. no. 75, Ankara.

9 (1971): Isogenetic Pb-Zn mineral associations of Turkey. Metu, Journal of Pure and Applied Sciences,

10 — CANER, G. (1970): İsrail bakirli pirit yatağı rezerv ve tenörü hakkında. M. T. A. Maden Etüd Şb. Rap. no. 943

(yayınlanmamış), Ankara.

11 — DEMİRSOY, S. (1972): Maden yataklarının değerlendirilmesinde hangi elementler rol oynar? Mad. Müh.

Odası Yayınl, no. 8, Ankara.

12 (1972): Devlet Planlama Müsteşarlığı Bakır Projesi Giresun-Akköy ve civar arama raporu. METAG

Müh. Lim. Şirketi, Ankara.

13 — DURUKAL, S. (1970): Tirebolu-Görele güneyi 1:10 000 ölçekli jeolojik etüt ve prospeksiyon raporu. M.T.A.

Maden Etüd Şb. Rap. (yayınlanmamış), Ankara.

14 — GÜMÜŞ, A. (1970): Türkiye Metalojenisi. M.T.A. Yayınl, no. 144, Ankara.

15 — HAMAMCIOĞLU, A. & SAWA, T. (1971): Gelişen yeni görüşlerin ışığı altında Karadeniz Bölgesi bakırkurşun-

çinko yatakları. Mad. Müh. Odası Yayınl., Ankara.

16 — HILLER, J.E. (1962): Die mineralischen Rohstoffe. E. Schvveizerbartsche Verlagsbuchhandlung, Stuttgart.

17 — JANKOVIC, S. (1967): Wirtschaftsgeologie der Erze. Springer Verlag, Wien.

18 — KARADENİZ BAKIR İŞLETMELERİ (1973): Lahanos-Kızılkaya madenleri işletme ön raporu. Ankara.

19 — KİEFT, C. (1955): Tirebolu Bölgesi bakır cevheri yataklarının etüdü. M. T.A. Rap. no. 2311 (yayınlanmamış),

20 — KLAEY, L. (1954): Giresun-Trabzon-Gümüşane-Tirebolu civarında maden jeolojisi etütleri. M.T.A. Maden

Etüt Şb. Rap. no. 634 (yayınlanmamış), Ankara.

21 — KOVENKO, V. (1940): israil ve Eseli madenleri mıntıkasına yapılan ziyaret hakkında rapor. M.T.A. Rap.

no. 1018 (yayınlanmamış), Ankara.

22 — KUTLU, R. (1959): Harköy madeni jeolojik etüdü ve sondajları. M. T. A. Rap. no. 2680 (yayınlanmamış), Ankara.

23 — MAUCHER, A. (1958): Tirebolu bölgesindeki jeolojik çalışmalar. M.T.A. Rap. no. 2680 (yayınlanmamış),

24 — OVALIOĞLU, R. (1969): Türkiye bakır-kurşun-çinko madenleri ve bunların arama ve değerlendirme problemleri.

1. Madencilik Bilimsel ve Teknik Kongresi. Mad. Müh. Odast Yayınl., Ankara.

25 — PEJATOVİC, S. (1970): Türkiye Karadeniz sahil metalojenik zonu, piritik ve skarn cevher zuhurlarının kıymetlendirilmesi.

M.T.A. Maden Etüt Şb. Rap. no. 952 (yayınlanmamış), Ankara.

26 (1972): Türkiye Karadeniz Küçük Kafkasya Bölgesindeki metalojenik zonlar ve bunların metalojenik

özellikleri. M.T.A. Derg. no. 77, s. 10, Ankara.

27 — POLLAK, A. : 1958 yılında israil madeninde yapılan çalışmalar hakkında nihaî rapor. M.T.A. Maden Etüt

Şb. Rap. no. 25 (yayınlanmamış), Ankara.

28 — RONÇEVIC, G.; ANTONOVIC, A. & ASLANER, G. (1970): 1968-1969 yılları Kızılkaya bakır-çinko yatağında

yapılan araştırma. M.T.A. Rap. no. 4589 (yayınlanmamış), Ankara.

29 — TUGAL, T. (1970): Doğu Karadeniz Lahanos maden bölgesinin piritik sülfit yataklan. Doktora Tezi. Durham

Üniversitesi, İngiltere.

30 — UNAN, C. (1971): Espiye, Kızılkayalar bakirli pirit yataklarının mineralojik etüdü. Türkiye Bilimsel ve Teknik

Araştırma Kurumu, Proje no. MAG-201, Ankara

31 — WESTRUM, S. (1960): Karagölyanı ile Eseli yataklarının detaylı etüdü hakkında rapor. M.T.A. Rap. no. 2922

(yayınlanmamış), Ankara.

32 — ZANKL, H. (1959): Harşit vadisi bölgesinde yapılan maden yatakları ile ilgili jeolojik etüt hakkında rapor.

M.T.A. Rap., no. 2751 (yayınlanmamış), Ankara.